Het klimaat wordt anders

De aarde warmt op. Het klimaat wordt anders. Sinds 1880 steeg de gemiddelde temperatuur al met 0,85°C. En we weten ook hoe het komt: doordat het aantal broeikasgassen in de lucht stijgt.

Broeikasgassen nuttig

Broeikasgassen zijn heel nuttig en zitten van nature in de lucht rond de aarde. Ze houden de warmte van de zon vast en geven die weer door. De gassen vormen een soort deken rond de aarde. Daardoor hebben we hier een gemiddelde temperatuur van 15°C.

Te veel broeikasgassen: dekbed in de zomer

Maar als er te veel broeikasgassen komen, is het een ander verhaal. Dan voelen ze aan als een dekbed in de zomer. Dan krijgen we het steeds warmer.  En dat heeft grote invloed op de natuur. Gletsjers en poolijs smelten. Er komt veel meer water in de zee. Koraalriffen verbleken en veel gebieden krijgen te maken met mislukte oogsten door droogte. Gaat de stijging van de temperatuur door, dan kunnen we straks op veel plekken op aarde niet meer wonen. Dan is het daar te droog, te heet of te nat.

Verandering klimaat. Niks bijzonders toch?

Is dat bijzonder? De aarde was lang geleden toch ook bijna tropisch? Of juist heel koud? Klopt, maar wat er nu gebeurt is anders. Want voor het eerst helpen wij met z’n allen mee het klimaat te veranderen. 

Toename broeikasgassen

We zorgen voor steeds meer broeikasgassen. Dan heb je het vooral over stoffen als kooldioxide (CO2), methaan en lachgas.

De toename komt doordat we steeds meer:

• olie, kolen en gas stoken in fabrieken en energiecentrales;
• ons huis verwarmen met gas;
• auto rijden en vliegen;
• bomen kappen. Bomen zetten CO2  in de lucht om in zuurstof. Verbrand je hout in de open haard of de kachel, dan komt er weer veel opgeslagen CO2  vrij;
• koeien, schapen en geiten houden voor vlees, boter, kaas en melk.  Als de dieren scheten laten, poepen of boeren ontsnapt er veel methaan;
• kunstmest gebruiken in de landbouw. Bij het maken ervan komt veel CO2 vrij.

Het opwarmen van de aarde kunnen we afremmen door anders te gaan leven.

Alles op een rijtje? Bekijk De waarheid over klimaatverandering

Het weer verandert, ook in Houten

Het weer verandert. Ook in Houten. De kans is groot dat we in de toekomst vaker zullen moeten schuilen voor enorme plensbuien. In de winter minder vaak kunnen schaatsen. En we zomers krijgen met lange periodes van hitte en droogte.

Meer water

Verder moeten we in heel Nederland eerder rekenen op wateroverlast. Daarmee krijgen veel landen in de wereld te maken. Doordat het poolijs smelt en het water in de zeeën en oceanen hoger komt te staan. We krijgen ook nog eens vaker stortbuien en hier in Houten stroomt er meer water door de Lek doordat het smeltwater uit de Alpen toeneemt.

Net een tikje warmer

Daarnaast wordt het binnen de Rondweg waarschijnlijk net even een tikje warmer dan bijvoorbeeld in het groene buitengebied. Dat komt door iets wat we hittestress noemen. Als groen verdwijnt uit de stad, doordat tuinen bijvoorbeeld steeds meer tegels krijgen, zakt regenwater minder goed weg in de grond. Het water verdwijnt dan gelijk in de riool en koelt de bodem niet af.

Klimaatwet en het Klimaatakkoord

Nederland heeft een Klimaatwet. In die wet vertelt de regering hoeveel er de komende jaren nog aan CO2 in de lucht mag vrijkomen. In 2030 is dat nog maar bijna de helft van de uitstoot van CO2, in 2050 bijna niets meer. Ook mag Nederland straks alleen nog duurzame energie opwekken, dus bijvoorbeeld wind- of zonne-energie.

Klimaatakkoord

Daarnaast is er een zogenoemd Klimaatakkoord. Hierin laat de regering zien wat er nodig is om de Klimaatwet uit te voeren. Het akkoord is gemaakt samen met honderd verschillende partijen in Nederland, waaronder bedrijven, gemeentes, provincies en woningbouwverenigingen.  

Zo lees je in het Klimaatakkoord onder andere:

• hoe we de toenemende vraag naar elektriciteit moeten opvangen. Die toename komt onder andere doordat er straks meer elektrische auto’s rijden en de industrie olie en gas vervangt door stroom;
• dat 7 miljoen woningen en 1 miljoen gebouwen aardgasvrij moeten worden. 23% van de CO2 die in Nederland de lucht ingaat, komt van woningen. In 2030 zijn de eerste 1,5 miljoen woningen klaar;
• dat het vervoer schoner en dus anders moet. Elektrisch rijden wordt steeds belangrijker.

Meer weten? Klimaatakkoord

Klimaatakkoord van Parijs

Nederland wil met de Klimaatwet en het Klimaatakkoord de beloftes waarmaken uit het Klimaatakkoord van Parijs. Dat akkoord is er sinds 2015 en 194 landen ondertekenden het al. De landen die eraan meedoen, beloven dat ze alles zullen doen om de stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde onder de 2°C te houden in 2050. En nog liever zelfs onder de 1,5°C. Het gaat in 2020 in.

Wat gebeurt er al in de regio en in Houten?

In de regio en plaatselijk gebeurt er al veel. Zo kijkt Houten samen met vijftien andere gemeentes, vier waterschappen, de provincie en netbeheerder Stedin waar er nog plek is in de regio om duurzame energie op te wekken. Dat kan zonne-energie zijn, maar ook windenergie of aardwarmte. In 2020 moeten we als regio laten zien aan de regering hoeveel duurzame energie we in 2030 zelf willen gaan opwekken.

Energieplan

Daarnaast heeft de gemeente Houten een energieplan. Dat plan is gemaakt in samenwerking met Houtense inwoners, bedrijven en instellingen. De gemeente wil in 2040 helemaal energieneutraal zijn. In 2017 werd 5,2% van de duurzame energie, vooral wind- en zonne-energie, in Houten zelf opgewekt. In 2040 moet dat 100% zijn. Doel van het plan is: duidelijk maken wat je als inwoner zelf kunt doen aan het besparen en opwekken van energie in en om je huis. Maar ook: waar en bij wie je terecht kunt met vragen.

Transitievisie Warmte

In 2020 en 2021 maakt de gemeente Houten bovendien een zogenoemde Transitievisie Warmte. Ook bewoners helpen mee om die visie te maken. De visie beschrijft wanneer welke wijken van het aardgas gaan. En hoe je mogelijk op een andere manier kunt verwarmen en koken.

Zo’n vierhonderd woningen in Houten zijn al aardgasvrij. Zo maken de wijk De Mossen en ecowijk Mandora bijvoorbeeld gebruik van warmtepompen met aardwarmte. Ook zijn er al aardig wat mensen die thuis een warmtepomp hebben die warmte uit de lucht haalt.

Drie- tot vierduizend huizen maken gebruik van stadsverwarming. Daarbij gebruik je warmte die vrijkomt uit energiecentrales. In totaal staan er negentienduizend woningen in Houten. Nieuwe woningen, gebouwd vanaf 1 juli 2018, moeten al aardgasvrij zijn. 

Klimaatneutraal

Uiteindelijk wil de gemeente in 2040 niet alleen energie-, maar ook klimaatneutraal zijn. Dat houdt in dat wij in Houten geen broeikasgassen meer uitstoten.

Wat zie je al in de gemeente?

In de afgelopen jaren heeft Houten al best veel bereikt. Mooie voorbeelden zijn het windpark, de daken met zonnepanelen op enkele grote gebouwen en de ecowijk. Zo’n 5,2% van de energie die we nodig hebben in Houten kunnen we nu lokaal opwekken. Dat is schone en groene energie.

Wie betaalt wat?

Om helemaal energie-en klimaatneutraal te worden in Houten, moeten we met z’n allen nog veel doen. Het wordt een hele klus. Daar is de gemeente heel eerlijk over. De regering stelt in het Klimaatakkoord wel dat het voor iedereen ‘haalbaar en betaalbaar’ moet zijn. De hoop is, zo lees je in het akkoord, dat veel mensen de extra kosten om bijvoorbeeld hun huis aan te passen zullen kunnen betalen uit het geldpotje dat ze maandelijks overhouden doordat ze geen of een zeer lage energierekening krijgen.  

Maakt het iets uit als ik maatregelen neem?

Nederland zorgt voor ongeveer 0,7% van de totale hoeveelheid CO2 die op aarde de lucht in gaat. Dat lijkt niet veel. Dus wat maakt het uit als ik iets doe? Toch wel! Want alle kleine beetjes helpen en goed voorbeeld doet volgen. Dit is iets wat we samen moeten doen.